msdSiyasetmedar û dijberekî Sûrî ragihand; ku gefên Tirkiyê û metirsiyên li ser Sûriyê, tenê bi çareseriyeke siyasî ku ne di berjewendiya guhertina welat de be ji ber belabûn û parçebûna pêkhateyên opozîsyona Sûriyê, têne rêgirtin.
Di bersivdana pirsên ku me li Ofîsa Ragihandinê ya MSD ji berdevkê fermî yê Komîteya Hevrêziya Niştimanî – Tevgera Guhertina Demokratîk Dr. Munzir Xedam kiriye, wî metirsiya xwe ji rewşa Sûriyê re û rûbirûbûyên wê nîşanda.
Xedam behsa metirsiyên li pêşiya Sûriyê weke welat û gelê wê kir û ev yek bi kurtasî wiha bi nav kir: “Metirsiya parçekirina Sûriyê û armancên Tirkiyê li bakur, metirsiya berdewamiya rejîma otorîter bê guhertin, metirsiya zêdebûna bandora Îranê û kontrolkirina wê li ser gelek welatan ji enerjiyên aborî yên welat, mayîna opozîsyonê ya parçebûyî û nakokî û dijwariya aborî, û herwiha koçberiya Sûriyan, bi taybetî elîtên çandî û aborî.
Wî hişyarî da li ser berdewamiya gefên Tirkiyê û dagîrkirina zêdetir ji axa Sûriyê, û anî ziman ku di wê baweriyê de ye ku “Tirkiye dê gefên xwe cîbicî bike eger rewş bi vî awayî bê guhertin berdewam bike, di nav nebûna hewildanên cidî ji bo çareseriya siyasî, ku li gorî Xedam.” Ji bo Tirkiye û daxwazên wê astengiyek xurt e.”
Siyasetmedarê Sûrî red kir ku qeyrana Ukraynayê dê bandorek rasterast li ser rewşa Sûriyê bike, lê belê bala navdewletî ji cihê xwe girt, û kirîza Sûriyê di rewşeke rawestanê de ye, û bi dîtina min dê di vê rewşê de berdewam bike, dibe ku salên din.” Û wî got jî, “Sûriya îro di nav deverên navdewletî yên bandorê de hatiye dabeşkirin, bi berjewendiyên di nav nakokiyan de ku zehmet e ku li hev bikin.”
Li ser rastî û performansa opozîsyona Sûriyê, serokê Komîteya Hevrêziya Niştimanî – Tevgera Guhertina Demokrat; got: Opozisyon di xirabtirîn rewşa xwe de ye, û heta têgeha “opozisyonê” jî wek pasaportekê di pênaseya wan de tê bikaranîn: “Di warê siyasî de, ti opozisyon tine, belkî pêkhateyên ku dijminên hev in, belkî ji dijminatiya wan bi rêjîmê re bêtir, gotina opozisyonê tenê di sîstemeke demokratîk de derbasdar e.”
Û wî got jî ku opozisyonê alternatîveke qanekir ji rejîmê re pêşkêş nekir, lê ku wê rejîmê ew manîpule kir û hîn jî, wek ku wî got. Xedam ji destpêkê ve nêzîkatiya opozîsyonê rexne kir û got ku wan – ango opozisyonê – hewl dane ku ezmûnên welatên ku bûne şahidê tevgereke bi vî rengî li ser rastiya Sûriyê biavêjin û biavêjin, sembolên wê tundûtûjî bûn, û di encamê de wêrankirina welat û rûxandina gel, û kontrola rêjîmê li ser deverên berfireh ji Sûriyê vegerandin.”
Wî berdewam kir: “Ez hema piştrast bûm ku opozisyonê, bi hemû şêweyên xwe yên curbicur, têgihiştineke siyasî ya rast ji rêjîmê û karên wê yên navçeyî û navdewletî dernexistiye, lewra hemû siyasetên xwe li ser xwestek û xeyalan ava kirin.”
Li ser rêyên çareseriya siyasî li welat; Dr. Munzir got ew ê ne di berjewendiya gelê Sûriyê de be, lê di berjewendiya berdewamiya rêjîmê de ye.”
Xedam li ser pirsa me ya derbarê baştirîn bijarde ji bo Sûriyê û gelo rewşa Sûriyê rêyên alternatîf an fişarê pêk tîne, Xeddam wiha got: “Çareseriya li Sûriyê pir aloz e û girêdayî berjewendiyên welatên ku zehmet e li hev bikin, ji ber wê çareseriyeke lezgîn nîne.”
Di dawiya axaftina xwe de bang li aliyên Sûriyê jî kir ku li ser lidarxistina konferanseke berfireh li Şamê bisekinin û got: “Divê opozîsyona niştimanî ya demokratîk li ser lidarxistina konferanseke niştimanî ya berfireh li Şamê bi garantoriyên navdewletî, ku erkê wê lêgerîna rêyeke niştimanî ye ji bo derketina ji kirîza Sûriyê.”
Hevrêziya Niştîmanî – Tevgera Guhertina Demokratîk; Yek ji pêkhateyên siyasî yên Meclisa Sûriya Demokratîk li parêzgeh û bajarên cuda yên Sûriyê bi taybet li paytext Şamê çalak e û daxwaza guhertin û veguhertina demokratîk û pêkanîna daxwazên gelê Sûriyê dike.
Dr Munzir Xedam
Akademîsyen û doktorê zanîngehê – girtiyê siyasî yê berê ji ber xebatên wî yên li ser mijarên azadî û demokrasiyê – endamê damezrîner û berpirsê têkiliyên giştî di Tevgera bi hev re a berê de (ku di Hizêrana 2011’an de hate damezrandin wek tevgera yekem di çarçoveya gelê Sûriyê de. bilindahî). Heta Nîsana 2016an endamê Nivîsgeha Cîbicîkar a Komîteya Hevrêziya Hêzên Guhertina Niştîmanî ya Demokratîk bû – û niha jî berdevkê fermî yê Komîteya Hevrêziya Niştimanî – Tevgera Guhertina Demokratîk e. Di rojname û malperên erebî de li ser karûbarên giştî, siyasî û aborî dinivîse
